استاد حسین دهلوی به سال ۱۳۰۶ در تهران متولد شد. پدرش که از نوازندگان به نام موسیقی ایرانی بود، وی را از سن یازده سالگی تحت تعلیم خود قرار داد. دیگر استادانش در زمینه موسیقی ایرانی، ابوالحسن خان صبا و در زمینه آهنگسازی، حسین ناصحی و پرفسور توماس کریستین داوید (استاد اتریشی) بودند.

وی فارغ التحصیل رشته آهنگسازی از هنرستان عالی موسیقی است و نیز چندی برای ادامه مطالعه و کسب تجربه بیشتر به آلمان و اتریش سفر کرده است. بعد از درگذشت استاد صبا (در سال ۱۳۳۶) رهبری ارکستر شماره یک هنرهای زیبا که بعدها ارکستر صبا نامیده شد به وی واگذار شد. از سال ۱۳۴۷ نیز ارکستر ایرانی تالار رودکی را تشکیل داد که فعالیت آن تا چند سال ادامه داشت.

از زمانی که نخستین تصنیفات خود را در زمینه موسیقی ایرانی آغاز کرد، ضمن استفاده از گروه سازهای آرشه ای و برخی از سازهای بادی، تعدادی از سازهای ایرانی را نیز به طور مستقل به عنوان "گروه سازهای مضرابی" در آثار خود به کار برد و جایگاه ویژه ای را به این گروه از سازهای ملی اختصاص داد و حاصل همین تجربیات بود که بعدها انگیزه اصلی تشکیل "ارکستر مضرابی" برای او شد.

دهلوی کنسرت های مختلفی را با ارکسترهای یاد شده در دانشگاه ها، تالارهای مختلف تهران و بعضی شهرستان ها و نیز برخی از کشورهای همجوار اجرا کرده است. همچنین از افتتاح تلویزیون ایران (۱۱مهرماه ۱۳۳۷) تا چند سال برنامه های مختلفی را در این رسانه همگانی اجرا کرده است.

از مهرماه ۱۳۳۶ به دعوت زنده یاد روح الله خالقی، تدریس برخی از دروس موسیقی را در هنرستان موسیقی ملی به عهده گرفت و از شهریور ماه ۱۳۴۱ نیز به ریاست همین هنرستان منصوب شد که تا اوایل سال ۱۳۵۰ فعالیت او در این زمینه ادامه داشت. در این مدت شاگردان بسیاری پرورش یافتند که تعدادی از آنها هم اکنون از چهره های خوب و شناخته شده موسیقی ایران هستند و برخی دیگر نیز در خارج از کشور به فعالیت های هنری مشغولند.

دهلوی تاکنون قطعات مختلفی را در زمینه موسیقی ملی و محلی ایران برای ارکستر، آواز و ارکستر، سازهای تک نواز به همراهی ارکستر و نیز همنوازی برخی از سازهای ایرانی تصنیف و تنظیم کرده است.

از دیگر آثار وی در زمینه موسیقی داستانی، اپرای خسرو و شیرین (با نگاهی به داستان نظامی گنجوی)، بیژن و منیژه (براساس شاهنامه فردوسی) و اپرای مانا و مانی است که به مناسبت سال جهانی کودک (۱۹۷۹) تصنیف نموده و تاکنون به علت فراهم نبودن امکانات، به اجرای صحنه ای در نیامده است. ضمن این که در خرداد ماه ۱۳۷۹ بخش موسیقی سازی این اپرا به همت و رهبری هنرمند ایرانی، علی رهبری به وسیله ارکستر فیلارمونیک اسلواکی، در شهر براتیسلاوا اجرا و ضبط شده است.

تاکنون دو سی دی از تصنیفات این آهنگساز منتشر شده است: آثاری از حسین دهلوی که شامل ۹ قطعه از ساخته ها و تنظیم های او در زمینه کارهای جمعی موسیقی ملی است و سی دی دیگری به نام گزیده هایی از موسیقی داستان بیژن و منیژه است که به وسیله ارکستر سمفونیک رادیو وین اجرا و ضبط شده است و بعدها قسمت هایی از آن به وسیله ارکستر فیلارمونیک لندن نیز اجرا شده است.

از جمله دیگر کارهای وی، کوشش در تهیه و تدوین نخستین کتاب آموزش تمبک است که در دهه ۴۰ با همکاری حسین تهرانی و تنی چند از دیگر معلمان و استادان هنرستان موسیقی ملی به انجام رسید. او در تدوین نخستین کتاب آموزش ساز قانون همکاری داشت و تهیه و تدوین مجموعه هایی را برای کودکان نیز به عهده داشته است.

از دهلوی تا کنون ۲۰ اثر در زمینه همنوازی برخی از سازهای ایرانی و قطعات مختلف ارکستری به چاپ رسیده است و تعداد دیگری را نیز در دست اقدام دارد. آخرین کوشش او در زمینه کارهای جمعی موسیقی ملی، پایه گذاری "ارکستر مضرابی" است. که با همکاری ۶۶ نفر از نوازندگان سازهای مضرابی ایرانی تشکیل شد و در سال ۱۳۷۲ به صحنه رفت.

از دیگر تلاش های او، نوشتن کتاب "پیوند شعر و موسیقی آوازی" بر اساس زبان و شعر فارسی بود که چون هیچ گونه الگویی از گذشتگان نداشت، بیش از ۴۰ سال نوشتن آن طول کشید که کار بسیار سودمندی برای موسیقی آوازی ایران واقع شده و هم اکنون جزء دروس موسیقی دانشکده موسیقی و دیگر واحدهای آموزشی موسیقی است.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنيد.

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب