گلشهر محله ای است در حومه مشهد که در آن مهاجران افغان زندگی وکار می کنند. اغلب کارهای موقت، کم درآمد و گاهی نامعمول. حديثه و خانواده اش از ساکنان گلشهرند و همه، از کوچک و بزرگ، کار می کنند. محمد پويا بديدنشان رفته.

زندگی غير قانونی

طی پنج سال اخير سياست رسمی ايران بازگشت دادن مهاجرين افغان به کشورشان بوده است. آمارهای رسمی حکايت از آن دارد که هم اکنون بيش از دو ميليون پناهندۀ افغان در ايران زندگی می کنند. کمتر از يک ميليون افغان دارای مجوز قانونی اقامت و البته موقت هستند. از بقیۀ آنها نيز به عنوان کسانی که به صورت غير مجاز در ايران سکونت دارند، ياد می شود. نيروی انتظامی در ايران موظف است در صورت برخورد با اين گروه، بلا فاصله آنها را از مرزهای ايران به افغانستان طرد کند. ولی  اخيرا آنتونيو گوتره، Antonio Guterres کميسر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در ژنو در ديدار با  احمد حسينی مديرکل اتباع بيگانه وزارت کشور ايران گفت که حدود يک ميليون پناهندۀ افغان برای بيش از دو دهه ساکن ايران بوده اند و بازگشت آنها به افغانستان درکوتاه مدت امکان ندارد.

وزارت کشور ايران نيز پيش از اين اعلام کرده بود که بر اساس آمارهای موجود، طی نزديک به سی سال بيش از ۸۰۰ هزار کودک افغان در ايران متولد شده اند که شماری از آنها با خانواده های خود به افغانستان بازگشته اند ولی هزاران تن ديگر همچنان در زادگاه خود ايران باقی مانده اند.

طولانی شدن سالهای مهاجرت افغانها در ايران در مواردی باعث آميخته شدن آنان با جامعه ايرانی نيز شده است، که اين نيز بر پيچيدگيهای موضوع افزوده است. به عنوان مثال دهها هزار مورد ازدواج افغانها و ميزبانان ايرانی شان گزارش و يا ثبت شده است. شمار کودکانی که حاصل اين ازدواجها بوده است، نيز به هزاران تن می رسد. در همين حال زندگی افغانها در ايران با مشکلاتی نيز مواجه بوده است. مهمترين اين مشکلات، مسئله اشتغال است. محدوديتهای قانونی، در اغلب موارد باعث شده است تا فقط از نيروی انسانی آنها در پروژه های عمرانی  استفاده شود. آنها مجبور بوده اند به شغلهايی موقت و  فصلی مانند کار بر روی پروژه های ساختمانی بپردازند و يا در کوره های آجر پزی، دامداريها و زمينهای کشاورزی به عنوان کارگران ساده فعاليت کنند. دستمزدهای آنها بسيار پايين است و از هيچ نوع مزيت قانونی مانند بيمه و يا ساير تعهدات کارفرمايان برخوردار نيستند.

همچنين شرايط برای آنها به گونه ای است که به دليل وضعيت بد اقتصادی به آسانی به طولانی تر شدن ساعات کار بدون در نظرداشت مسائل ايمنی تن می دهند و يا تمام اعضای يک خانواده از جمله کودکانی که در سن تعليم و تربيت قرار دارند برای انجام کارهايی که معمولا دستمزد پايينی دارد، بسيج می شوند.

البته همين نيز برای آنها بدون مشکل نبوده است چرا که دولت ايران به دليل نرخ بالای بيکاری در کشور هر از گاهی سخن از غير قانونی بودن هر نوع فعاليت شغلی افغانها به ميان آورده است. از جمله اخيرا طرح جمع آوری کارگران افغان را اعلام کرد که قرار شد بر اساس آن ۵۰۰ هزار کارگر افغان تا پايان سال جاری خورشيدی جمع آوری شوند و بجای آنها کاگران ايرانی جايگزين شوند.

 برای نصب نرم افزار فلش اینجا را کلیک کنید

 به صفحه فیسبوک جدیدآنلاین بپیوندید

ارسال مطلب